İnsanlar arasındaki iletişim, günlük hayatın sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için oldukça önemlidir. Hatalı iletişimden ya da iletişimsizlikten dolayı pek çok sorunla karşılaşabiliriz. Bu sorunların ne kadar büyük olduğu iletişimin konusu ile doğrudan ilişkilidir.
İletişim sorunu, havacılık sektöründe de yaşanabilen ve etkileri oldukça büyük olabilen bir sorundur. Havacılık tarihine baktığımız zaman, yaşanan olayların çok önemli bir kısmının insan faktöründen, çoğunlukla da iletişimde yaşanan sıkıntılardan kaynaklandığı görülmüştür. Özellikle de pilotlar ve trafik kontrol bölümünde çalışanlar arasındaki iletişim problemlerinden kaynaklanan sorunların ya da yanlış anlaşılmaların hayati sonuçları olmuştur. Havacılık sektöründe karşılaşılan iletişim problemlerinin İngilizce eksikliği, aksanlı İngilizce konuşma, belirsiz kelime kullanımı veya bazı kültürel farklılıklardan kaynaklandığı görülmüştür.
Havacılık tarihine baktığımızda, ilk yıllarda kazaların daha çok yanlış üretim veya eksik donanım gibi teknik hatalardan kaynaklandığı görülürken, teknolojinin gelişimi ile bu hatalar ve eksiklikler giderilmiş ve hataların çoğunlukla insan faktöründen kaynaklanmaya başladığı tespit edilmiştir. Havacılık sektöründe insan, üretimden hava kontrolüne kadar her noktada çalışmaktadır. Dolayısıyla insan faktörünün her aşamada devrede olduğunu söyleyebiliriz.
Hava Trafik Kontrol Hataları
Hava trafik kontrol, havayolu ulaşımının emniyetli bir şekilde gerçekleşebilmesi için uçuşun her aşamasının yönetilmesi, hava trafiğinin kontrollü bir şekilde gerçekleşmesi, düzenli ve hızlı bir ulaşımın sağlanması anlamına gelmektedir. Bu konuda çalışan kişiler ile hava trafik kontrolörleridir. Pilotlarla telsizler aracılığı ile iletişim kurarak onları yönlendirirler, pilotlarara tavsiyelerde ve gerekli bilgi aktarımında bulunurlar. İşte bu aktarım esnasında meydana gelen iletişim sorunları, pek çok kazanın nedeni olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca bu aktarım için kullandıkları ileri teknolojiye sahip cihazlarda meydana gelen sıkıntılardan da kaynaklanan kazalar yaşandığı bilinmektedir.
Havayolu ulaşımında yaşanan kazaların nedenleri incelendiğinde, bu kazaların %8’inin hava trafiği kontrolü ile alakalı olduğu görülmüştür. Hiç de azımsanmaması gereken bu oranın düşürülmesi için pek çok çalışma yapılmaktadır. Özellikle İngilizce eksikliği, aksan ya da kültürel farklılıklardan kaynaklanan sorunların giderilmesi için uluslararası olarak düzenlenen pek çok eğitim bulunmaktadır.
