Uçaklar Neden İz Bırakır?
Uçakların havada neden iz bıraktığı çok fazla merak edilmektedir. Fakat kimse bu konu hakkında kesin bilgilere sahip değildir. Bazı uçaklar havada beyaz duman şeklinde bir iz bırakırlar. Peki ya neden her uçak havada iz bırakmaz? İşte, bilinmesi gerekenler.
Hepimiz hayatımızda bir kere de olsa uçakların havada beyaz bir iz bıraktığını görmüşüzdür. Fakat dikkatli bakıldığı zaman çok yüksekten uçan uçakların bu izleri bıraktığına rastlarız. Alçaktan uçan uçaklar gökyüzünde böyle bir iz bırakmazlar.
Uçakların İz Bırakması
Uçakların bu uçak izi sıcaklık düştüğü zamanlarda gerçekleşmektedir. Yerden yükselmeye başlandığında atmosferin birinci tabakasında yukarı çıkıldıkça sıcaklık düşmektedir. 10 bin metre yüksekliklere kadar çıkıldığı zaman mevsim yaz olsa dahi sıcaklık -50 dereceye kadar düşebilmektedir.
Uçaklarda bulunan jet motorları bu soğuk havayı alarak sıkıştırırlar. Sonra bu hava motor yanma odalarında uçak yakıtı ile karışır ve yanar. Daha sonra da motor egzozundan dışarıyı salınımı gerçekleştirilir.
Uçakların Bıraktığı İz
Yakıtla karışan bu havanın içerisinde su buharları bulunur ve bu karışım oldukça sıcaktır. Dışarı atıldığında ise bir anda soğuk hava ile karşılaştığı için yoğunlaşma görülmektedir. Yoğunlaşmanın etkisi ile de küçük buz parçaları oluşmaktadır.
Yoğunlaşma Olayı Nasıl Gerçekleşir?
Motorlardan içeri giren soğuk hava içerisinde su buharları bulunur. Motorun içerisinde yakıtla birleştiği zaman daha yoğun bir hale gelmektedir. Daha sonra bu karışım soğuk havaya tekrar püskürtüldüğü zaman buhar halinde bulunan su sıvılaşmaya zaman bulamadan aniden donmaktadır. Bu donma sonucunda ise küçük buz parçaları haline dönüşür.
Uçakların Bıraktığı Kuyruk İzi
Bu şekilde uçakların arkasında bulunan uçak izlerine kuyruk izi de denilmektedir. Bu görüntü her ne kadar uçağın havada uçarken arkasından duman bıraktığı gibi düşünülse de durum oldukça farklıdır. Uçakların bıraktığı iz yoğunlaşma nedeni ile oluşan küçük buz parçaları sebebi ile olmaktadır.
Uçaklar uçarken oluşan uçak izi motordan çıkan su buharının sıvı hale gelemeden donması sebebi ile gerçekleşmektedir. Bu ize dikkatli baktığınız zaman kısa sürede yok olduğunu ya da yatay bir şekilde dağıldığını görürsünüz.
Uçaklar alçak irtifadan uçtukları zaman bu görüntüyü görmek mümkün değildir. Çünkü uçaklar alçaldıkça hava ısındığı için yoğunlaşma olmayacaktır.
Aslında buna başka bir örnek de soğuk havalarda ağzımızdan çıkan havanın görülebilir olması da örnek verilebilir. İki durum da aynı mantıkla ortaya çıkmaktadır.
Bulut oluşurken içerisine basınç ve sıcaklığın düşük olması gerekmektedir. Bunun yanında ise bulutu oluşturan su damlalarının tutabilmek adına etrafta toz zerrecikleri de olmalıdır. Uçaklar yükseldikçe sıcaklık ve basınçta düşer. Bu sebeple de havanın su buharlarını içine alması engellenmiş olur.
Bu şekilde uçak motorundan çıkan egzoz gazı toz zerreciklerinin yerine geçmektedir. Böylece uçağın arkasında ince bir bulut çizgisi oluşmuş olur. Alçaktan uçan uçak bu izi bırakmaz. Çünkü alçakta sıcaklık ve basınç düşük değildir.
